Poljoprivredna proizvodnja u svetu i kod nas se susreće sa sve većim problemima pre svega ekonomske i tržišne prirode. Veliki porast cene energenata kao što je gorivo i gas, indirektno utiču na cene krajnjih poljoprivrednih proizvoda. Ako ovome dodamo i otežani ili onemogućeni pristup nekim tržištima za plasiranje robe, nastaje još teža situacija.
Voće spada u delikatesnu prehrambenu robu.
ČITAJTE I: Kako rešiti problem izvoza domaćih jabuka?
To znači da spada u dodatke osnovnoj (baznoj) prehrani svakog čoveka i nema stratešku važnost za prehranu stanovništva u kriznim vremenima.
Potrošnja stonog voća skoro svuda u svetu direktno zavisi samo od životnog standarda, tj. „dubine džepa” svakog potrošača. Opšti po rast cena osnovnih životnih namirnica u Srbiji i svetu dovodi voće u nezavidan položaj. Ako se zadrži visoka vrednost energenata, potražnja svežeg voća će opasti, a time i cena.
Cene voća u Srbiji ne prate svetske, kao što je to slučaj sa pšenicom i jestivim uljem. Žitarice i uljarice velikim i srednjim proizvođačima u Srbiji donosi sigurnost kod realizacije i naplate proivoda. Voće se kod nas prodaje tzv. „kanalima” direktne prodaje.
Cene se određuju trenutnom ponudom i opštim stanjem tržišta kod nas i zemljama u okruženju. Dokaz da povećanje vrednosti rada, goriva i drugih inputa ne mora da utiče na povećanje cene proizvoda je kretanje cene sveže oblačinske višnje u Srbiji. Ona je 2016. godine bila između 70-80 din/kg, a 2020. i 2021. godine 50-60 din/kg, dakle 5 do 6 godina kasnije.
Na današnje cene goriva i đubriva, svi proizvođači stonog voća čekaju novo „čudo” koje treba da se desi. Međutim, šta ako se to „čudo” ne desi, ili ne bude u onoj meri u kojoj su proizvođači očekivali?
Piše: dipl.ing. Milinko Sinđić, PSS Zrenjanin