Ovog proleća, Srbija je bogatija za 1200 hrastova lužnjaka. Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije u novembru 2020. godine pokrenulo je akciju “Sad za budućnost” kada je uz pomoć svojih članova posadilo 500 sadnica hrasta lužnjaka. U nastavku akcije, tokom marta posađeno je još 700 mladih stabala.
Sadilo se na 60 lokacija širom Srbije, najviše u Vojvodini, ali i u okolini Beograda, Čačka, Niša, i u nekoliko sela u Zapadnoj i Istočnoj Srbiji. Učesnici akcije su za sadnju birali obode šumaraka, livada i njiva.
-Čitave porodice su sadile na privatnim posedima van grada, ali je i 15 školskih dvorišta postalo bogatije za novo drveće, a deca za novo iskustvo. To je možda bio i najlepši prizor, roditelji i njihovi mališani, nastavnici i učenici, koji zajedno sade za zeleniju budućnost, kaže Nataša Jančić, koordinarka akcije “Sad za budućnost”
Svi učesnici su dobili uputstvo sa savetima kako odabrati i pripremiti zemlju za sadnju, pravilno posaditi i kasnije pažljivo negovati sadnice.
Već tri decenije Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije vredno radi na zaštiti ptica i njihovih staništa. Cilj akcije je da zasadimo i oživimo prirodne šumarke koji su važni za očuvanje biološke raznovrsnosti, mesta za gnežđenje, hranjenje i sklonište insekata, ptica i malih sisara.
Bez aktivnog rada na očuvanju drveća i šuma nema ni rada na očuvanju staništa ugroženih vrsta i borbe protiv pritisaka na prirodu koji su sve veći (gubitak staništa, klimatske promene, neodrživo gazdovanje šumama i bespravne seče, intenzivna poljoprivreda, urbanizacija, zagađenje).
Sadnja drveća i obnavljanje postojećih šuma ima značajnu ulogu u ublažavanju negativnih efekata klimatskih promena. U gradskim sredinama, benefiti od drveća su veliki, kako za očuvanje biodiverziteta u ubanim sredinama, tako i za čoveka. Drveće apsorbuje velike količine ugljen-dioksida, filtrita vazduh od prašine, smanjuje buku, utiče na mikroklimu i pozitivno deluje na psiho-fizičko zdravlje ljudi.
-Odabrali smo da sa članovima sadimo hrast lužnjak, i pošaljemo poruku o važnosti sadnje autohtonih vrsta koje su adaptirane na klimu i zemljište, i koje će najbolje očuvati postojeći biodiverzitet bez narušavanja prirodne ravnoteže, ovjašnjava Milan Ružić, izvršni direktor Društva za zaštitu i proučavanje ptica Srbije.
Hrast lužnjak je pored bukve i hrasta kitnjaka, drvo koje najčešće srećemo u naši šumama. Ove vrste čine oko 25% ukupnog šumskog fonda Srbije. Rasprostranjen je posebno u Vojvodini, Mačvi, Pomoravlju, uz doline reka. Od davnina je poštovan i svrstava se u mitsko drvo velike važnosti i pozitivne simbolike otpornosti i čvrstoće, koja se očuvala do danas. Smatra se da nas koren stabla vezuje za pretke, stablo je sadašnjost, a grane i zelenilo, koje se obnavlja, pripadaju budućim generacijama. Hrast lužnjak je dugovečno drvo koje može živeti i preko 500 godina. Dostiže visinu od 30 do 50 m, a obim stabla može da bude i do3 m. Ima veoma razgranatu krošnju, nepravilnog oblika.
Tekst i foto: Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije