Vinova loza je biljka povijuša (lijana) koja za uspravan porast lastara zahteva određenu potporu (naslon) za koju se pričvršćuje viticama. Ako potpora nedostaje lastari puze po zemlji. Zbog toga se uvek gaji uz neku potporu, naslon, koji omogućuje formiranje određenog uzgojnog oblika u cilju što boljeg osunčavanja i što lakše primene agrotehničkih i ampetehničkih mera.
Mlad vinograd treba da dobije naslon već u godini sadnje.
ČITAJTE I: Vreme sadnje vinove loze
Naslon čine sledeći elementi: stubovi, žice, pritke (kolje) i ankeri (lengeri).
Najčešće se koriste stubovi od armiranog prednapregnutog betona ili od tvrdog drveta, najčešće bagrema . Koriste se i specijalno impregnirani stubovi od mekog drveta. Drveni stubovi, deo koji se postavlja u zemlju, obavezno se moraju impregnirati to jest zaštititi od truljenja.
Impregnacija se može vršiti: nagorevanjem, umakanjem u sagorela mašinska ulja, vreo katran ili u rastvor plavog kamena. Stubovi moraju biti dobro osušeni da ne bi došlo do njihove deformacije u vinogradu. U primeni su metalni i plastični stubovi. Ukopavaju se na dubinu od 60 – 80 cm. Postavljaju se na rastojanju 6-8 m. Krajnji stubovi treba da su jači, a postavljaju se pod uglom od 70º ako se ankerišu. Krajnji stubovi moraju da se učvršćuju. Za učvršćivanje sa spoljašnje strane koristi se anker (lenger, sidro), koji može biti od betona, kamena, ili specijalne metalne spirale. Za učvršćivanje sa unutrašnje strane koriste se stubovi podupirači.
Pritke (kolje) se koriste za potporu stabla. Najčešće su od drveta, ali mogu biti i od metala ili plastike. Kada su u pitanju žice, najčešće se koriste pocinkovane žice. U novije vreme pojavljuju se žice koje imaju dvostruku zaštitu od korozije (Zn + Al), zatim od prohroma, a ima ih i od plastike. Raspored žica zavisi od izabranog uzgojnog oblika.
Pre početka vegetacije a posle rezidbe, svake godine, obavezno je obaviti zatezanje žica koje su se tokom prethodne vegetacije olabavile. Zatezanje se obavlja različitim alatima kao što su griple, klešta i dr.
Piše: Danko Petrović, PSSS Srbije