Tim “ Fitoplazma“, od 36 studentskih timova, jedini je u oblasti poljoprivrede i biotehnologije ušao u finale Takmičenja za najbolju tehnološku inovaciju u kategoriji studentskih timova sa najboljom idejom, održanom u zgradi Rektorata Univerziteta u Beogradu.
Pod motom „Bolje sprečiti nego krčiti – Plazmom protiv fitoplazme“ tim je predstavio inovativni proizvod namenjen za ranu dijagnostiku biljnih karantinskih bolesti, prvenstveno za detektovanje fitoplazme, karantinske bolesti vinove loze i osvojio treće mesto.
U svetu, a i kod nas, problem pojave i širenje fitoplazme kod vinove loze nije rešen. Bolest je pritajena i samo čeka da doživi svoj maksimum. Neminovna posledica je krčenje čokota vinove loze.
Timu „Fitoplazma“ čiji članovi su Nenad Bunjac doktorant Poljoprivrednog fakulteta u Beogradu, Nikola Petrović, Tamara Janković i Danica Živković, studenti Mašinskog fakulteta u Nišu i Vladana Pešić, studentkinja Filozofskog fakulteta u Nišu, zajedno sa mentorom iz oblasti genetike, bioinformacionih sistema i nano tehnologija, prof.dr Vladanom Pešićem rade na dokazu koncepta da svaki biološki materijal, uključujući biljku i patogena imaju svoj genetički otisak u određenom opsegu talasnih dužina koje emituju.
To znači da na algoritmima postoji razlika između talasnih dužina koje kao genetički otisak emituju biljke i patogeni. Zbog razlike u temperaturi bioloških tela koja se javlja pri infekcijama i razvoju patogena na biljci, moguće je dimenzionisati patogena u opsegu odgovarajućih talasnih dužina, odnosno otkriti patogena u ranim fazama prisustva i infekcije. To je ključno u preventivi i primeni aplikativnog dejstva fitopreparata u ranoj fazi infekcija, čime su troškovi nege biljke svedeni na minimum, a instrumentima intervencije sprečavaju se velike ekonomske štete i čuva se zdrava životna sredina.
Nasuprot skupim citogenetskim analizama i ograničenom vremenskom i prostornom dejstvu, ovaj inovativni proizivod, prvi i jedini na tržištu, nudi rešenje globalnog problema.
Podsećanja radi, od 2005. godine, Takmičenje za najbolju tehnološku inovaciju počinje da se realizuje pod pokroviteljstvom Ministarstva za nauku i tehnološki razvoj i prerasta u nacionalno takmičenje. Od 2007. u takmičenje se uključuje resorno ministarstvo Republike Srpske.
Piše: Jasna Bajšanski